Este 2023 se cumplen 50 años del primer viaje del líder histórico de la Revolución Cubana, Fidel Castro Ruz, a Vietnam, del 11 al 17 de septiembre de 1973. Como homenaje a ese histórico acontecimiento, que marcó un hito en las tradicionales relaciones de hermandad y solidaridad entre Cuba y Vietnam, durante esta semana Cubadebate comparte con sus lectores los Apuntes inéditos sobre el histórico viaje del Comandante en Jefe Fidel Castro Ruz a Vietnam en 1973, del Diario del Dr. José Miguel Miyar Barrueco (Chomy).
 
Como regalo especial para nuestro público y amigos en Vietnam, compartimos el texto también en idioma vietnamita.
 
Septiembre 14

8.30 Llega Pham Van Dong, analiza con el Comandante la situación hacia el Sur y el problema del tiempo, pues hay un ciclón en la zona que puede hacer peligroso el viaje. El Comandante decide ir de todas formas. Él va.
 
9.00 Salimos hacia el aeropuerto.
 
Vamos en medio de medidas extremas de seguridad. El Comandante va en un carro cerrado y parte de la delegación ya salió delante en otro avión. Realmente Pham Van Dong expresa la preocupación del Partido y Gobierno vietnamitas sobre esta visita del Comandante al Sur. Se teme sea conocida por el enemigo que podría realizar algún esfuerzo por eliminarnos. También el peligro del ciclón (ya han pasado seis este año por Viet Nam).
 
Vamos en un AN-24 de la fuerza área de la República Democrática de Viet Nam. El cielo, ligeramente encapotado. Hay un calor tremendo como en los días anteriores.
 
9.43 Despegamos de Gia-Lam. En este avión No. 1 vamos: el Comandante, y un pequeño grupo de compañeros cubanos. Con nosotros van Pham Van Dong y otros dirigentes de la RDV.
 
Volamos sobre una extensa llanura de numerosos campos de arroz, perfectos. Todo se ve cubierto de agua, tal parece como si la lluvia intensa y el desbordamiento de los ríos cubrieran toda su superficie con una capa de agua.
 
Volamos sobre los cerros puntiagudos, parecidos a mogotes o al dorso de un dragón, rodeados de agua en su base.
 
Pasamos sobre el puente heroico de Ham-Rong. Aquí se derribaron 99 aviones yankis. Este es un puente muy estratégico, pues comunica norte y sur. Es un puente pequeño, rodeado de una infinidad de huecos de bombas yankis. Volamos sobre la provincia agrícola de Tan-Hoa. Nos acercamos a la costa. Sobrevolamos el río Caballo que desemboca en Tonkín.
 
A medida que nos acercamos al Sur, los huecos de las bombas aparecen frecuentemente. Se ve una cripta a lo largo de vías férreas y caminos y alrededor de un puente destruido.
 
10.20 Entramos en la provincia de Nge-An, donde nació Ho Chi Minh. El Comandante plantea a Pham Van Dong estudiar la ampliación o mejor, construcción en un nuevo lugar de otro aeropuerto. Debe hacerse proyecto y enviaremos una brigada a construirlo. Necesidad de estudiar la pesca y aguas jurisdiccionales.
 
Estudiar primero qué peces hay y luego tomar una medida.
 
Dice Pham Van Dong existe posibilidades de petróleo en la plataforma.
 
Pham Van Dong le plantea ayuda para la provincia Ha Tinh.
 
Está contento con la brigada que enviaremos. Está claro: centro genético, hospital y granja avícola. Sobre la carretera más importante para ellos no precisa si Hanói, Haiphong o la del Centro Genético.
 
Posibilidad de construir un hotel de 500 habitaciones similar a los que estamos construyendo en Cuba, sencillo. La idea del Comandante es hacer nosotros el proyecto y equiparlo (no habla de construirlo).
 
En Nge-An y Ha-Thin murieron de hambre dos millones de vietnamitas en 1945.
 
El hospital va en Dong Hoy, el centro genético, el centro avícola, pero falta por precisar la carretera donde haríamos el aeropuerto. Pham Van Dong plantea posibilidad de ampliar Gia-Lam. El Comandante dice haremos el aeropuerto enviando una quinta Brigada. Vamos a aterrizar en la provincia de Quang Binh. Se ve una enorme cantidad de cráteres de bombas de 500 libras. Aterrizamos en la ciudad de Dong Hoy a las 10.50.
 
Nos reciben calurosamente un pequeño grupo de oficiales.
 
Nos ofrecen té.
 
Aquí en provincia tiraron un millón de bombas y 60 aldeas fueron arrasadas.
 
11.10 El Comandante y Van Dong salen en dos jeeps con Carlos Rafael, Abrantes, jefe de la escolta, y otros compañeros. Nosotros en guagua.
 
Cruzamos en balsa el río Nhat-Le.
 
11.50 Terminamos de cruzar.
 
Caminamos. Conversa con un grupo de muchachas de una brigada de construcción de la tierra natal.
 
Visitamos un puesto (K-15) de asistencia a los heridos de Quang Tri.
 
Vamos a ver varios tanques enormes del enemigo, traídos desde el sur.
 
El Comandante se subió en ellos. Son tanques M-48 norteamericanos.
 
12.25 Seguimos camino en los carros.
 
2.50 Llegamos a Vinh Linh.
 
Han preparado un bello compartimento con unas cabañas de madera, bambú y en ellas han situado en cuartos separados camas para dormir. Es un lugar confortable, bello, quieto.
 
Hemos atravesado durante dos horas y media la gran llanura costera de la provincia más sureña de Viet Nam del Norte. Recorremos un camino de madera que un día fue la Ruta Nacional No.1, que fue destruida en su totalidad por los bombardeos yankis. Hemos visto un número increíble de cráteres de bombas y todos los puentes destruidos. La población, cuyas viviendas desaparecieron, vive en medio de una gran pobreza, pero con un esfuerzo tremendo para tener todos los campos sembrados y atendidos.
 
Almorzamos en una casa mucho mayor, bellamente arreglada y una comida exquisita.
 
Todo Vinh Linh fue arrasado, desapareciendo todo lo que aquí tenían.
 
Los dirigentes de la zona especial Vinh Linh asisten en el almuerzo del día catorce:
 
Tram Dong, Secretario del Partido de los Trabajadores de Viet Nam de la Zona Especial de Vinh Linh.
Duong Ton, Presidente del Comité de la Zona Especial de Vinh Linh.
Vu Ky Lan, Comisario Político de la Zona Especial de Vinh Linh.
El Comandante tiene la cabaña No. 2 que es de un solo local, amplio con una cama de bastidor de estera y un juego de living en otro extremo. Hay un calor intenso.
 
El piso está cubierto con esteras bellamente decoradas y las entradas con unas cortinillas de bambú pintadas.
 
Vamos con el Comandante a ver los campos de yuca. Regresamos y se recuesta un rato. Conversamos.
 
5.30 Explicación por Pham Van Dong de la situación militar al sur de Viet Nam.
 
7.10 Termina la reunión. Breve descanso.
 
7.45 Comida ofrecida por el Partido de la Región. Palabras del Cro. Secretario General del Partido de Vinh Linh, Tram Dong.
 
Palabras del Comandante en Jefe.
 
-Conversación con el héroe vietnamita Le Van Ban de la Isla de Carricó (Con Co).
 
La reunión fue extraordinaria en emotividad y contenido revolucionario.
 
El Comandante le entregó al Secretario del Partido un hermoso estuche de tabacos “La Plata” que el agradeció abrazándolo y besándolo, luego sellos, banderas, etc. Al Comandante y demás miembros nos entregaron sellos de Carricó (Con Co) y Vinh Linh.
 
9.20 Se acuesta el Comandante. Dormimos en camas sencillas, con bastidores de madera y estera, con mosquitero. A la entrada de cada pequeña cabaña sin puertas estaba situado un joven soldado vietnamita con una larga vara de madera para ahuyentar las serpientes, que con el frío de la madrugada intentaban penetrar para buscar calor.
 
Todo el campamento es un oasis de belleza y tranquilidad, resultado de un esfuerzo. Todo es bello, detalloso. La comida anoche fue extraordinaria en la calidad, esmero y diversidad. La atención que se nos ofrece es increíble.
 
Những ghi chép chưa công bố về chuyến đi lịch sử của Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz tới Việt Nam năm 1973, Trích từ nhật ký của Bác sĩ José Miguel Miyar Barrueco
 
Ngày 14 Tháng 9
 
8.30 Phạm Văn Đồng đến, thảo luận với Tư lệnh về tình hình phía nam và vấn đề thời tiết, vì có một cơn lốc xoáy trong khu vực có thể gây nguy hiểm cho chuyến đi. Tư lệnh vẫn quyết định đi. Ông đi
 
9.00 Chúng tôi đi sân bay.
 
Chúng tôi được đảm bảo an ninh đặc biệt. Tư lệnh đang ở trong một chiếc ô tô kín và một phần của phái đoàn đã rời đi trước trên một chiếc máy bay khác. Phạm Văn Đồng thực sự bày tỏ sự quan tâm của Đảng và Chính phủ Việt Nam về chuyến thăm Nam Bộ lần này của ông. Sợ rằng kẻ thù biết được sẽ tìm cách ám sát chúng tôi. Ngoài ra còn có nguy cơ lốc xoáy (sáu cơn bão đã đi qua trong năm nay ở Việt Nam).
 
Chúng tôi ngồi trên chiếc AN-24 của Không quân Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, bầu trời hơi u ám. Lại có nắng nóng kinh khủng như những ngày trước.
 
9.43 Chúng tôi cất cánh từ Gia-Lâm. Trong chiếc máy bay số 1 này, chúng tôi gồm: Tư lệnh và một nhóm nhỏ người Cuba. Cùng đi với chúng tôi có Phạm Văn Đồng và các lãnh đạo khác của RDV.
 
Chúng tôi bay qua một vùng đồng bằng rộng lớn với nhiều cánh đồng lúa, thật hoàn hảo. Mọi thứ đều được bao phủ bởi nước, dường như mưa lớn và nước tràn của các con sông đã bao phủ toàn bộ bề mặt của nó bằng một lớp nước.
 
Chúng tôi bay qua những ngọn đồi nhọn, tương tự như mogotes hoặc sống lưng của một con rồng, được bao quanh bởi nước ở chân núi.
 
Chúng tôi đi qua cầu Hàm Rồng anh hùng. Tại đây 99 máy bay của quân Mỹ đã bị bắn rơi. Đây là một cây cầu rất chiến lược, vì nó kết nối phía bắc và phía nam. Đó là một cây cầu nhỏ, xung quanh là vô số hố bom của quân Yankee. Chúng tôi bay qua tỉnh nông nghiệp Thanh Hóa. Chúng tôi bay dọc bờ biển. Chúng tôi bay qua sông Mã chảy ra vịnh Bắc bộ.
 
Càng tiến gần về phía Nam, hố bom càng xuất hiện thường xuyên. Hố bom được nhìn thấy dọc theo đường ray xe lửa và đường bộ và xung quanh một cây cầu bị phá hủy.
 
10.20 Chúng tôi vào tỉnh Nghệ An, nơi sinh ra Hồ Chí Minh. Tư lệnh đề nghị Phạm Văn Đồng nghiên cứu mở rộng hoặc tốt hơn là xây dựng ở một địa điểm mới một sân bay khác. Một dự án phải được thực hiện và chúng tôi sẽ gửi một lữ đoàn để xây dựng nó. Cần nghiên cứu về đánh cá và các vùng nước có quyền tài phán.
 
Trước tiên hãy nghiên cứu xem có những loài cá nào và sau đó đo lường.
 
Phạm Văn Đồng nói rằng có khả năng có dầu trên thềm lục địa.
 
Phạm Văn Đồng đề nghị giúp tỉnh Hà Tĩnh.
 
Phạm Văn Đồng hài lòng với lữ đoàn chúng tôi sẽ gửi. Rõ ràng: trung tâm di truyền, bệnh viện và trang trại gia cầm. Trên con đường quan trọng nhất đối với họ, không nói rõ là Hà Nội, Hải Phòng hay là của Trung tâm Gen.
 
Khả năng xây dựng một khách sạn 500 phòng tương tự như những khách sạn chúng tôi đang xây dựng ở Cuba, thật đơn giản. Ý tưởng của Tư lệnh là làm dự án và trang bị cho nó (ông không nói về việc xây dựng nó).
 
Ở Nghệ An và Hà Tĩnh hai triệu người Việt Nam chết đói năm 1945.
 
Bệnh viện sẽ ở Đồng Hới, trung tâm di truyền, trung tâm gia cầm, nhưng con đường mà chúng tôi sẽ làm sân bay vẫn chưa được chỉ định. Phạm Văn Đồng nêu khả năng mở rộng Gia Lâm. Tư lệnh nói rằng chúng tôi sẽ xây dựng sân bay bằng cách cử Lữ đoàn thứ năm. Chúng tôi sắp tiến vào tỉnh Quảng Bình. Có thể nhìn thấy một số lượng lớn các hố do bom 500 pound. Chúng tôi đặt chân tới Đồng Hới lúc 10:50.
 
Chúng tôi được chào đón nồng nhiệt bởi một nhóm nhỏ các sĩ quan.
 
Họ mời chúng tôi uống trà.
 
Tại tỉnh này, có một triệu quả bom bị ném xuống và 60 ngôi làng bị san bằng.
 
11.10 Chỉ huy và Văn Đồng rời đi trên hai chiếc xe jeep cùng với Carlos Rafael, Abrantes, cảnh vệ trưởng và những đồng chí khác. chúng tôi trên xe buýt
 
Chúng tôi đi bè qua sông Nhật Lệ.
 
11.50 Chúng tôi băng qua sông.
 
Chúng tôi đi bộ. Ông nói chuyện với một nhóm các cô gái từ một lữ đoàn xây dựng từ quê hương.
 
Chúng tôi đến thăm một điểm (K-15) chăm sóc thương binh Quảng Trị.
 
Chúng tôi sẽ thấy một số xe tăng khổng lồ của kẻ thù, được mang đến từ phía nam.
 
Tư lệnh đã leo lên xe tăng. Chúng là xe tăng M-48 của Mỹ.
 
12.25 Chúng tôi tiếp tục lên đường trên ô tô.
 
2.50 Chúng tôi đến Vĩnh Linh.
 
Họ đã chuẩn bị một nơi lưu trú với một số cabin bằng gỗ và tre và trong đó họ đã đặt giường để ngủ trong các phòng riêng biệt. Đó là một nơi thoải mái, xinh đẹp, yên tĩnh.
 
Chúng tôi đã vượt qua hai tiếng rưỡi đồng hồ dọc theo đồng bằng ven biển rộng lớn của tỉnh cực nam của Bắc Việt Nam. Chúng tôi đi dọc theo con đường gỗ mà một thời là Quốc lộ 1, đã bị quân Mỹ ném bom phá hủy hoàn toàn. Chúng tôi đã chứng kiến ​​vô số hố bom và tất cả các cây cầu bị phá hủy. Những người dân có nhà cửa bị mất, sống trong cảnh rất nghèo khổ, nhưng với một nỗ lực to lớn để có được tất cả các cánh đồng được trồng và chăm sóc.
 
Chúng tôi ăn trưa trong một ngôi nhà lớn hơn nhiều, đồ ăn được bài trí đẹp mắt và tinh tế.
 
Toàn bộ Vĩnh Linh bị tàn phá, biến mất tất cả những gì họ có ở đây.
 
Lãnh đạo đặc khu Vĩnh Linh dự cơm trưa ngày 14:
 
Tran Dong, Bí thư Đảng bộ Công nhân Việt Nam Đặc khu Vĩnh Linh.
Dương Tốn, Chủ tịch Ủy ban Đặc khu Vĩnh Linh.
Vũ Kỳ Lân, Chính ủy Đặc khu Vĩnh Linh.
Chỉ huy có cabin số 2, là một phòng đơn, rộng rãi với một chiếc giường khung và một phòng khách đặt ở đầu kia. Có nhiệt độ cao.
 
Sàn trải chiếu trang trí đẹp mắt, cửa ra vào có rèm tre sơn màu.
 
Chúng tôi đang đi với Chỉ huy để xem các lĩnh vực sắn. Chúng tôi trở lại và anh ấy nằm xuống một lúc. Chúng tôi nói.
 
5.30 Giải thích của Phạm Văn Đồng về tình hình quân sự ở miền nam Việt Nam.
 
7.10 Cuộc họp kết thúc.
 
Nghỉ ngắn.
 
7.45 Ăn trưa do Đảng khu vực cung cấp. Lời của Bí thư Vĩnh Linh Tram Dong.
 
Lời của Tổng tư lệnh.
 
-Trò chuyện với anh hùng Việt Nam Lê Văn Ban đảo Cồn cỏ
 
Cuộc gặp thật lạ thường về tình cảm và nội dung cách mạng.
 
Tư lệnh tặng Bí thư Đảng ủy hộp xì gà “La Plata” rất đẹp và ông cảm ơn bằng cách ôm hôn, sau đó là huy hiệu, cờ, v.v.
 
Họ tặng cho Tư lệnh và các thành viên khác những huy hiệu Cồn cỏ và Vĩnh Linh.
 
9.20 Tư lệnh đi ngủ. Chúng tôi ngủ trên những chiếc giường đơn sơ, dát giường gỗ và chiếu, mắc màn. Ở lối vào của mỗi phòng nhỏ không cửa là một người lính trẻ Việt Nam với một thanh gỗ dài để xua đuổi những con rắn mà cái lạnh của buổi sớm đã cố gắng chui vào để tìm hơi ấm.
 
Toàn bộ trại là một ốc đảo của vẻ đẹp và sự yên tĩnh, kết quả của một nỗ lực. Mọi thứ đều đẹp, chi tiết. Thức ăn tối qua thật hi thường về chất lượng, sự cẩn thận và đa dạng. Sự quan tâm được cung cấp cho chúng tôi là không thể tin được.